متن شبهه یا سوال:

مسلمان ها معتقدند که غرب از زن استفاده ابزاری می کند، حال آنکه خود اسلام در قرآن با وعده حوری و زنان بهشتی از زن ابزاری و تبلیغاتی نموده است.


پاسخ :


برای پاسخ به این شبهه باید به چند مسئله توجه نماییم:

چیستی حورالعین: حور، جمع حوراء، به معنای زنی است که سفیدی چشمش بسیار سفید و سیاهی آن نیز بسیار سیاه باشد و یا به معنای زنی است که دارای چشمان سیاه چون چشم آهو باشد. «عین» در این جا جمع کلمه «عیناء»، به معنای درشت چشم می باشد.

بنابراین، معنای لغوی «حور العین» مشخص است و مراد از آن، زنانی هستند که دارای چشمانی زیبا و جذاب هستند.

البته لازم به ذکر است که اگر در ادبیات عرب این واژه کاربرد مونث داشته ولی تنها به لفظ مونث اطلاق نمی شود. به عبارت بهتر همانطور که از آیات و روایات بر می آید: هم زنان و هم مردان مومن از نعمت ازواج مطهره و بهشتی بهره مند می گردند. قرآن کریم در این باره می فرماید:

« وَ الَّذینَ آمَنُوا وَ عَمِلُوا الصَّالِحاتِ سَنُدْخِلُهُمْ جَنَّاتٍ تَجْری مِنْ تَحْتِهَا الْأَنْهارُ خالِدینَ فیها أَبَداً لَهُمْ فیها أَزْواجٌ مُطَهَّرَةٌ وَ نُدْخِلُهُمْ ظِلاًّ ظَلیلاً؛
و کسانى که ایمان آوردند و کارهاى شایسته انجام دادند، به زودى آن ها را در باغ هایى از بهشت وارد می کنیم که نهرها از زیر درختانش جارى است. همیشه در آن خواهند ماند و همسرانى پاکیزه براى آن ها خواهد بود و آنان را در سایه‏ هاى گسترده (و فرح بخش) جاى می دهیم»
(نساء/ 57)

اما علت اینکه این نعمت برای مردان بیان شده است، بدین جهت است که در صحنه های اجتماعی مردان فعالیت بیشتری دارند و علاوه بر آن حیای و عفت خاص زنان مانع از طرح چنین پرسش هایی می شود. حال آنکه مردان این مسائل را مورد بحث قرار می دادند.

هر چند با این وجود در اصل جنسیت حور العین اختلاف است و برخی بر این عقیده اند که شاید از جنسی خاص باشد نه جنس زنان و برای تقریب به ذهن با لفظ مونث به کار رفته است و برخی نیز بر این عقیده اند که هم به زنان و هم به مردان بهشتی اطلاق می شود. بنابراین مثلا در آیه:

«و زوجناهم بحورعین ؛ آنها را با همسرانی درشت و زیبا چشم تزویج گردانیم»
(دخان/54)

در این آیه ضمیر به همه بهشتیان برمی‌گردد. «حورعین» وصف زیبایی همسران بهشتی اعم از زن و مرد است، زیرا واژه «حور» جمع احور (مرد سیاه چشم) و جمع حوراء (زن سیاه چشم) است. واژه «عین» جمع اعین (مرد درشت چشم) و جمع عیناء (زن درشت چشم) است. (ناصر مکارم، پیام قرآن،اول ، تهران ، دارالکتب الاسلامیه، 1377 ش ، ج6، ص 261) پس داشتن همسر در بهشت برای مرد و زن مطرح است.

بنابراین وعده همسران پاک و زیبا چشم هم برای زنانی که بهشتی می شوند و هم برای مردانی که بهشتی می شوند.


ابزار یا هدف؟!
باید به معنای ابزار دقت کرد. امروزه در مراکز تبلیغاتی غربی برای تهییج مشتری و ترغیب او به خرید محصول و سود بیشتر سرمایه داران از خصایص و ویژگی های خاص زنان استفاده می شود. در بیلبوردهای سراسر دنیا وقتی خانمی را کنار یک کالا قرار می دهند آن قدر شان و منزلت زنانه او را تضعیف می کنند که او باید از خصلت های زنانگی خود برای نیل به اهداف ثروتمندان استفاده کند. یعنی زن ابزاری می شود برای فروش بیشتر، اما آنچه که در اسلام شاهدیم این است که حورالعین نه تنها یک ابزار نیست بلکه یک نوع هدف محسوب می شود. هر چند ممکن است این هدف، والا نباشد اما نعمتی است برای زنان و مردانی که در دنیا بر محرّمات چشم فرو بسته و دامان عفاف خود را لکه دار نکردند. (که البته لازم به ذکر است حفظ عفت و پاکدامنی در زنان و مردان آثار زیادی در جامعه و حتی خود فرد دارد که بیان آن بدلیل مفصل بودن خود مقال جداگانه ای می طلبد)

از این گذشته وقتی وجود ارزشمند زنان و مقام والای انسانی آنان متزلزل می شود و موجودی که برای تکامل و مخلوق برتر هستی بودن ایجاد شده به ورطه لذات انسان های دون مایه کشیده می شود. اینجاست که اسلام جبهه می گیرد حال آنکه حورالعین موجودی است که خلقش برای بهره مندی و خدمت به مومنین بوده است. اساسا اسلام با بهره مندی از لذات مشروع جنسی مخالفتی ندارد و آنجا که این مسائل منافاتی با روح بشری و تکامل انسانی نداشته باشد اسلام خود بهترین دستورها را داراست.

کافیست نگاهی به آمارهای خیره کننده سازمان های جهانی از انحرافات اخلاقی و تجاوزات به حقوق زنان در جوامع غربی بیاندازیم؛

برای مثال هافینگتون پست اذعان داشته: در کشور کانادا سالانه 46000 رفتار غیر اخلاقی علیه زنان گزارش می شود. و در سال 2013 بر اساس گزارش وزارت دادگستری کشور انگلستان 85000 قربانی مورد تجاوزات غیر اخلاقی قرار می گیرند. علاوه برا ین هر ساله تجمعات مختلفی از سوی زنان این کشورها در اعتراض به استفاده ابزاری و کالا پنداری زنان برپا می شود که تصاویر و مستندات آن در فضای وب موجود است.

در خاتمه یادآور می شود که نگاه اسلام به مقام زن کریمانه است.

رسول خدا (ص) فرمودند: بهترین شما، بهرین شما با خانواده است و من بهترین شما با خانواده هستم، جزء کریمان زنان را تکریم نکنند و جز انسان های پست زنان را تحقیر ننمایند.

و احادیث بسیاری که در حفظ کرامت و ارزش زن در اسلام بیان شده است.